De laatste jaren is de vraag naar ergonomische en veilige werkplekken toegenomen, met name in sectoren waar werknemers zware fysieke taken uitvoeren. Een van de meest besproken innovaties op dit gebied is het exoskelet. Maar roept dit technologische hulpmiddel een interessante vraag op: is een exoskelet eigenlijk een Persoonlijk Beschermingsmiddel (PBM)?
Wat is een PBM?
Een Persoonlijk Beschermingsmiddel, of PBM, is een uitrusting die werknemers beschermt tegen gevaren die hun veiligheid of gezondheid op de werkplek kunnen bedreigen. Bekende voorbeelden zijn helmen, veiligheidsschoenen, gehoorbescherming en handschoenen. PBM’s zijn verplicht in veel sectoren en worden vaak nauw gereguleerd door nationale en Europese wetgeving.
Wat is een Exoskelet?
Een exoskelet is een draagbaar mechanisch hulpmiddel dat de gebruiker ondersteunt bij fysieke taken zoals tillen, dragen, en langdurig staan. Het vermindert de fysieke belasting op spieren en gewrichten, wat kan helpen om werkgerelateerde blessures zoals rugklachten en overbelasting van schouders te voorkomen. Exoskeletten kunnen zowel passief zijn (zonder energiebron) als actief (met motoren of andere energiebronnen).
Is een Exoskelet een PBM?
De vraag of een exoskelet als PBM kan worden beschouwd, is interessant en hangt af van de definitie en het gebruik ervan. Hieronder een aantal overwegingen:
- Beschermende functie: Een exoskelet beschermt niet tegen directe gevaren zoals een helm tegen vallende objecten doet, maar het biedt wel bescherming door de fysieke belasting van het lichaam te verminderen. Dit maakt het een preventief hulpmiddel tegen chronische aandoeningen zoals rugpijn en andere spier- en skeletklachten.
- Ergonomische ondersteuning: Veel PBM’s zijn gericht op bescherming tegen acute gevaren, terwijl exoskeletten zich richten op het verlagen van de belasting tijdens werkzaamheden. Hoewel exoskeletten niet voldoen aan de klassieke definitie van PBM’s, kunnen ze wel bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid en veiligheid van medewerkers op de lange termijn.
- Regelgeving en certificering: Op dit moment vallen exoskeletten in de meeste gevallen niet onder de PBM-regelgeving. Dit betekent dat ze nog niet dezelfde certificeringen en normen hoeven te volgen als andere PBM’s zoals helmen of veiligheidsharnassen. Er zijn echter ontwikkelingen gaande om exoskeletten op te nemen in de regelgeving rondom ergonomische hulpmiddelen.
De Overeenkomsten en Verschillen
Hoewel exoskeletten in hun huidige vorm meestal niet als PBM worden beschouwd, delen ze wel enkele kenmerken met traditionele PBM’s:
- Overeenkomsten:
- Beide zijn bedoeld om de veiligheid en gezondheid van werknemers te verbeteren.
- Ze worden gedragen door werknemers tijdens hun werkzaamheden.
- Ze kunnen verplicht worden gesteld door werkgevers in het kader van een veilig en ergonomisch verantwoord werkbeleid.
- Verschillen:
- PBM’s bieden directe bescherming tegen acute gevaren, terwijl exoskeletten meer gericht zijn op het voorkomen van chronische overbelasting.
- PBM’s zoals helmen en handschoenen zijn vaak gereguleerd door duidelijke normen en certificeringen, wat bij exoskeletten nog in ontwikkeling is.
Toekomst van Exoskeletten als PBM
Hoewel exoskeletten nog niet officieel als PBM worden geclassificeerd, is de verwachting dat deze technologie in de toekomst een grotere rol zal spelen in de veiligheidsvoorschriften op de werkplek. Naarmate de technologie zich verder ontwikkelt en de voordelen van exoskeletten duidelijker worden, zou het mogelijk kunnen zijn dat ze onder de PBM-wetgeving gaan vallen.
Conclusie
Hoewel een exoskelet op dit moment niet als officieel PBM wordt gezien, biedt het wel vergelijkbare voordelen door de gezondheid en veiligheid van werknemers te bevorderen. Het is een waardevol hulpmiddel dat fysiek zwaar werk verlicht en kan helpen om werkgerelateerde blessures te voorkomen. Naarmate regelgeving en technologie evolueren, zouden exoskeletten in de toekomst kunnen worden opgenomen in de officiële lijst van PBM’s.
