De vraag naar ergonomische en veilige werkplekken groeit al jaren, vooral in sectoren met zware fysieke arbeid. Een van de opvallendste innovaties in dit gebied is het exoskelet. Dit technologische hulpmiddel roept een interessante vraag op: is een exoskelet eigenlijk een Persoonlijk Beschermingsmiddel (PBM)?

Wat is een PBM?

Een Persoonlijk Beschermingsmiddel (PBM) beschermt werknemers tegen risico’s op de werkplek die hun veiligheid of gezondheid bedreigen. Bekende voorbeelden zijn helmen, veiligheidsschoenen en gehoorbescherming. In veel sectoren zijn PBM’s verplicht en streng gereguleerd door wetgeving.

Wat is een exoskelet?

Een exoskelet is een draagbaar mechanisch hulpmiddel dat fysieke taken zoals tillen, dragen en lang staan ondersteunt. Het vermindert de belasting op spieren en gewrichten. Hierdoor kunnen werkgerelateerde blessures, zoals rugklachten, worden voorkomen. Exoskeletten kunnen passief zijn (zonder energiebron) of actief (met motoren of andere energiebronnen).

Is een exoskelet een PBM?

Of een exoskelet als PBM geldt, hangt af van de definitie en het gebruik. Overwegingen hierbij zijn:

  • Beschermende functie: Een exoskelet beschermt niet tegen acute gevaren, zoals een helm tegen vallende objecten. Het biedt echter wel preventieve bescherming door fysieke belasting te verminderen en chronische klachten te voorkomen.
  • Ergonomische ondersteuning: PBM’s richten zich meestal op acute gevaren. Exoskeletten verlagen juist de fysieke belasting tijdens werk. Ze passen niet binnen de klassieke PBM-definitie, maar verbeteren wél de lange termijn gezondheid van werknemers.
  • Regelgeving en certificering: De meeste exoskeletten vallen momenteel niet onder PBM-regelgeving. Ze hoeven daarom geen strenge normen te volgen zoals helmen en harnassen. Wel worden er stappen gezet om exoskeletten in regelgeving voor ergonomische hulpmiddelen op te nemen.

Overeenkomsten en verschillen met PBM’s

Exoskeletten delen enkele kenmerken met PBM’s:

Overeenkomsten:

  • Ze verbeteren de veiligheid en gezondheid van werknemers.
  • Werknemers dragen ze tijdens het werk.
  • Werkgevers kunnen ze verplicht stellen als onderdeel van een veilig werkbeleid.

Verschillen:

  • PBM’s beschermen direct tegen acute gevaren. Exoskeletten voorkomen vooral chronische overbelasting.
  • PBM’s vallen onder strikte normen en certificeringen. Bij exoskeletten is dit nog in ontwikkeling.

De toekomst van exoskeletten als PBM

Hoewel exoskeletten nu niet als officieel PBM gelden, speelt de technologie een steeds grotere rol in werkveiligheid. Met verdere technologische ontwikkeling en duidelijkere voordelen, is het mogelijk dat exoskeletten in de toekomst wél onder PBM-regelgeving vallen.

Conclusie

Exoskeletten zijn nog geen officiële PBM’s, maar dragen wél bij aan de gezondheid en veiligheid van werknemers. Ze verlichten fysiek zwaar werk en voorkomen werkgerelateerde blessures. Naarmate wetgeving en technologie evolueren, kunnen exoskeletten in de toekomst een officiële plek krijgen binnen de PBM-regelgeving.